شیوه
آذربایجانی، سبکی در معماری ایرانیِ پس از اسلام است که به آذربایجان
منسوب است. این شیوه، سبک مغول یا ایرانی - مغول نیز نامیده میشود و در
دورهٔ حکومت ایلخانان بر ایران (۶۵۴-۷۳۶ق /۱۲۵۶ -۱۳۳۶م) رواج یافت.[۱]
محمدکریم پیرنیا در کتاب «سبک شناسی معماری ایران» (۱۳۴۷) سبکهای معماری
را به زادگاههای آنها نسبت داده و از «سبک آذری» نام میبرد. این سبک را
میتوان بر معماری اسلامی ایرانی در دوره ایلخانان (مغول) منطبق ساخت.
دونالد ویلبر «معماری سلجوقی» (شیوه رازی) را شکل ابتدایی «سبک ایلخانی»
میداند و خود معماری سلجوقی را برگرفته از سبک پیش از اسلام معماری ساسانی
میداند، به ویژه در شکل و نسبتهای گنبدها.[۱]
پیرنیا مینویسد پس از اینکه هولاکو در سال ۶۵۷ق/۱۲۵۹م در مراغه مستقر شد،
معماری ایرانی ترقی کرد و در پی دگرگونیهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در
جامعه، سبک رازی (معماری دوره سلجوقی) نیز تغییر کرد و «سبک آذری» زاده شد.
سبک آذری از مراغه آغاز شده و با نام «سبک مغولی» به تبریز و سلطانیه و
سپس به سراسر ایران و خارج ایران رفت و روز به روز درخشانتر شد. در اوج
سبک آذری، شاهکارهای معماری زمان جانشینان تیمور به ویژه شاهرخ
(۸۰۷-۸۵۰ق/۱۴۰۴-۱۴۴۶م) بنا شدند. پیرنیا سبک آذری را بر معماری دو دوره
ایلخانی و تیموری منطبق میسازد اما بیشتر پژوهشگران، هنر و معماریِ دو
دوره مغول (ایلخانی) و تیموری را دو دوره مختلف جدا از یکدیگر دانستهاند
دانلود پاروپویت سبک معماری آذری
در این بخش *پاروپویت سبک معماری آذری* در 43 اسلاید برای دانلود قرار داده
شده است.